انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در سال 94 به عنوان یکی از رویدادهای به یادماندنی تاریخ ایران ثبت شد. رسانه های اجتماعی و فضایی که بین کاربران طرفدار دو ائتلاف حاکم بود در تعیین سرنوشت مجلس شورای اسلامی و خبرگان نقشی انکارناپذیر داشت. این بار نقش رسانه های اجتماعی با حضور کاندیداها یا نمایندگان ائتلاف ها به صورت رسمی و غیر رسمی در شبکه های اجتماعی نشان داده نشد. این بار قدرت این رسانه ها با انتشار و به اشتراک گذاری یک سخنرانی کوتاه به نمایش گذاشته شد که توانست میلیون ها کاربر هم عقیده را کنار هم جمع کرده و پای صندوق های رای بکشاند. اما کار رسانه های اجتماعی با اتمام انتخابات و اعلام نتایج آن تمام نشد. این رسانه ها پس از انتخابات نیز روزهای شلوغی را پشت سر گذاشت.
وایمکس نیوز - زمان اخذ رای، روز هفتم اسفند ماه سال 94 چندین بار تمدید شد و هنگامی که حوزه های انتخاباتی بسته شد، انتظار مردم برای شمارش آرا و اعلام نتایج آغاز شد. در شبکه های اجتماعی پس از پایان زمان اخذ رای تحلیل ها از حدس و گمان ها آغاز شد. کاربران آنچه در سطح شهر و حوزه های انتخاباتی دیده و شنیده بودند را با دوستان شان به اشتراک می گذاشتند و نتیجه می گرفتند کدام ائتلاف جلوتر است. بعد از چند ساعت کم کم آمار رای های شمرده شده از جایی به شبکه های اجتماعی نشت کرد. پس از آن بسیاری از کاربران در تهران و شهرهای کوچک و بزرگ دیگر، پیگیر نتایج لحظه به لحظه آرا از سوی وزارت کشور شدند و شب بیداری را تحمل کردند.
روز اینستاگرام، شب توییتر
پس از آنکه کاربران روز خود را با انتشار یا دیدن عکس انگشت های استامپ خورده با چسب زخم و بی چسب زخم، همراه با شناسنامه رای دهنده گان در حوزه های انتخاباتی طی کردند، شب در توییتر و فیس بوک نتایج را دنبال کردند. آنها همراه با انتظار گاهی تحلیل و پیش بینی منتشر می کردند که دیگران در مقام مخالفت یا موافقت آن را بازنشر می کردند. همچنین گاهی یادی از انتخابات ریاست جمهوری 88 و شب رای دادن می شد و با یادآوری اینکه چطور یک شب تا صبح، آبستن آن همه اتفاق بود می خواستند بیدار بمانند.
اولین واکنش، تشکر
شکی نیست که امسال یکی از اصلی ترین ابزار اطلاع رسانی برای کاندیداها در تهران و شهرستان ها، اپلیکیشن پیام رسان تلگرام بود. کانال هواداران ائتلاف ها در کنار کانال های شخصی و کانال هایی که با هدف اطلاع رسانی ایجاد شده بودند، سهم بزرگی در اطلاع رسانی و تبلیغات در ایام انتخابات داشتند. زمزمه فیلتر شدن تلگرام در روز انتخابات برای کاربران چندان عجیب نبود و حتی بدون این زمزمه ها نیز آنها منتظر اختلال اینترنت و از کار افتادن تلگرام بودند. اما روز جمعه، هفتم اسفند ماه تلگرام در دسترس بود و اینترنت هر چند کند اما کار می کرد. بعد از انتخابات هنگامی که خبری مبنی بر مقاوت وزیر ارتباطات در مقابل فیلتر شدن تلگرام و قطع شدن اینترنت در روز انتخابات منتشر شد، اولین واکنش کاربران تشکر از وزیر ارتباطات بود.
تکرار می کنم، بشمار
هشتگ #شمارش از ساعات ابتدایی روز هشتم اسفند ماه تا زمان اعلام نتایج رسمی انتخابات یکی از داغ ترین
هشتگ های زبان فارسی بود. کاربران در شهرهای کوچک و بزرگ با پیگیری آماری که وزارت کشور منتشر می کرد، اخبار را به سرعت در شبکه های اجتماعی منتشر و نتیجه ها را پیش بینی می کردند. پس از اعلام نتایج شمارش آرا، بسیاری از کاربران باز هم «تکرار می کنم» را چاشنی خوشحالی خود کرده و خبر پیش افتادن اصلاح طلبان را در شبکه های اجتماعی منتشر کردند.
تقدیر مقامات
پس از انتخابات بسیاری از مقامات دولتی از مشارکت مردم تشکر کردند. از بین تقدیر و تشکرات مسوولان، توییت رییس جمهور تبدیل به یکی از محبوب ترین توییت هایی شد که در شبکه های اجتماعی منتشر شده بود. توییت اکانت توییتری که به حسن روحانی منتسب است @Rouhani_ir بعد از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج، صدها بار لایک خورد و هزاران بار بازنشر شد: «هنرمندانه با #رای خود فضای جدیدی خلق کردید. در برابر شما ملت بزرگ که افتخار تاریخ ایران زمین هستید به احترام می ایستم» .
واکنش عادل
از بین کاندیداهایی که در انتخابات رای نیاوردند، تنها یک کاندیدا بود که در فضای مجازی حضور پیدا کرد و خطاب به کاربرانی که درباره اش مطلب منتشر کرده بودند پیام جالبی داد؛ حداد عادل. حداد عادل که جایگاه سی و یکم را به خود اختصاص داده و در مجلس کرسی به دست نیاورده بود از جمله کاندیداهایی بود که جایگاه تازه اش دستمایه طنازی برخی کاربران شد. البته به خاطر سهل انگاری یکی از نماینده های منتخب در استعفا دادن از سمت شغلی اش پیش از شرکت در انتخابات، عادل اکنون در انتظار ورود به مجلس است. اما واکنش حداد عادل به این مساله جالب بود. عادل در توییتر خود @haddadadel_ir نوشت: «ظرف چند روز گذشته در فضای مجازی مطالب جالب و قابل توجهی درباره خودم خواندم. از ذوق و خوشحالی همشهریان طرفدار جریان رقیب خرسندم. از اینکه بخش قابل توجهی از شوخی های شما به شخصیت و خانواده من نمی پردازد ممنونم.» (http://bit.ly/1TdnQWD) وی این پرونده را با توییت یک بیت شعر بست: « دربند آن نیم که به دشنام یا دعاست / یادش به خیر هر که مرا یاد می کند».
بمبی که قانون منفجر کرد
درست در زمانی که اکثریت مردم از شرکت در انتخابات و مجلسی که قرار است تشکیل شود خوشحال بودند، روزنامه قانون متن سخنرانی یکی از نماینده های راه یافته به مجلس را تحلیل و نقد کرد. انتشار گزارش انتقادآمیز روزنامه قانون از سخنرانی نماینده ارومیه در روز دوازدهم اسفند ماه تحت عنوان « قاضی پور وارث احمدی نژاد!»
(http://bit.ly/1L6ZOKo) هر چند در کل جامعه بازتاب داشت اما مانند بمبی بود که در فضای مجازی منفجر شد. بخش هایی از سخنان این نماینده که نامش در شبکه های اجتماعی تبدیل به هشتگ شد( #قاضی_پور) با هدف اطلاع رسانی درباره وجود چنین نگاه و ادبیاتی از سوی یکی از نمایندگان مجلس، نه تنها توسط کاربران معمولی بلکه از سوی برخی رسانه ها مانند روزنامه شرق نیز در شبکه های اجتماعی منتشر شد. کاربران در شبکه های اجتماعی نسبت به تایید صلاحیت چنین فردی برای شرکت در انتخابات مجلس انتقاد کردند و خواستار برخورد جدی با قاضی پور شدند که در مجلس دهم نیز به عنوان نماینده مردم ارومیه انتخاب شده است. بسیاری امیدوارند اعتراض برخی از چهره ها و مسوولان در ارومیه، تهران و دیگر شهرها نسبت به سخنان نماینده ارومیه در کنار خشم و اعتراض کاربران شبکه های اجتماعی باعث واکنش نشان دادن مقامات مربوطه شود.
وطن امروز و تفرقه
وطن امروز اولین روزنامه ای بود که پس از انتخابات مورد نقد کاربران قرار گرفت. پس از برگزاری انتخابات و پیش افتادن اصلاح طلبان به خصوص در تهران، روز دهم اسفند ماه تیتر یک روزنامه وطن امروز این بود: «توهین به شهرستانی ها» (http://bit.ly/1VUNbSZ). این تیتر برگرفته از اظهارات حسین مرعشی از اعضای ارشد حزب کارگزاران بود که «پس از مشخص شدن نتایج انتخابات در سراسر کشور، مردم شهرستان ها را عقب مانده سیاسی» دانست. بسیاری از کاربران نسبت به این گزارش و انتخاب چنین تیتری انتقاد کردند و معتقد بودند این شیوه عمل نتیجه ای به جز تفرقه افکنی بین مردم ندارد.
گزارش از : شبنم کهن چی
منبع : فناوران